Beschrijving en doel van het project

Het 400 ha grote natuur-en bosdomein Vloethemveld, op het grondgebied van Zedelgem en Jabbeke, is in beheer bij het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) zal samen met ANB via het inrichtingsplan Moubeek-Vloethemveld het domein verder ontwikkelen tot een groenpool voor wie op zoek is naar rust, cultuur en natuur. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de gemeenten Zedelgem en Jabbeke en met medewerking van het Provinciaal Opleidingsinstituut voor de Veiligheid, de provincie West-Vlaanderen, Westtoer, het Regionaal Landschap Houtland, een aantal particulieren en het Agentschap Onroerend Erfgoed.

Het inrichtingsplan wil de ruime omgeving van het Vloethemveld op de kaart zetten als plattelandsregio en als nieuwe groenpool in het Brugse Ommeland, waarin natuur en erfgoed de rode draad vormen. Vloethemveld werd trouwens verkozen als een van de 10 mooiste landschappen van het Brugs Ommeland.

Stand van zaken

Het Vloethemveld

Een ambitieus beheer- en onthaalplan voor het gebied

ANB, VLM en de gemeenten Zedelgem en Jabbeke hebben samen een beheer-, onthaal- en herbestemmingsplan voor het Vloethemveld opgemaakt. Dit plan legt een langetermijnvisie vast voor het beheer van het  erfgoedlandschap, het onthaal op de natuur- en erfgoedsite en de functie van de beschermde gebouwen. Bekijk meer toelichting over wat een beheer-, onthaal en herbestemmingsplan is,

Het is een ambitieus plan, met een investeringsprogramma van ruim 5 miljoen euro, dat gespreid wordt over 10 jaar. De kosten worden verdeeld over de partners. ANB neemt als eigenaar het grootste budget van 1,2 miljoen  euro voor haar rekening. De gemeente Zedelgem heeft ruim 1 miljoen euro voorzien om in de eerstkomende 5 jaar te investeren in de publiekswerking en het onthaal van de natuur- en erfgoedsite. In de volgende legislatuur is nog eens 600.000 euro voorzien. De gemeente Jabbeke draagt 300.000 euro bij. De gemeente Zedelgem zal voor de renovatie en het herstel van de munitiedepots, groene barakken en erfgoedelementen een budget van ruim 650.000 euro premies aanvragen via Onroerend Erfgoed.

De Provincie West-Vlaanderen investeert 620.000 euro voor het herstel van de Vloethemveldzate.

De ruim 600.000 euro landinrichtingssubsidies zijn voorzien voor de volgende maatregelen:

• Het consolideren van enkele kunstwerken in samenwerking met de gemeente Zedelgem
• Het inrichten van het onthaalplein aan de inkom van de natuur-en erfgoedsite, in samenwerking met de gemeente Zedelgem, Jabbeke en ANB.
• De inrichting van een fiets- en wandelpad en een menpad tussen de Vloethemveldstraat en de Zandweg naar Aartrijke
• De inrichting van enkele percelen met een piste voor mountainbikers, een wandelpad, bos- en natuurinrichting in samenwerking met de gemeente Jabbeke en ANB.

De partners ANB, VLM, gemeente Zedelgem en Jabbeke, Onroerend erfgoed en de vzw Vloethemveld hebben zich verenigd in een stuurgroep die de opvolging van het beheer- en onthaalplan verzekerd.

Eind 2019 is uit de gidsen van Vloethemveld, waarvoor de VLM samen met de partners in 2018 een opleiding heeft georganiseerd, een vzw gegroeid. Deze vzw Vloethemveld zal instaan voor het dagelijks onthaal van bezoekers in de natuur en erfgoedsite.

De stuurgroep is hard aan het werk om het kamphuis, dat de centrale plek wordt voor het onthaal van bezoekers, voor te bereiden, zodat de natuur en erfgoedsite eind 2020 opengesteld kan worden.

Bij de VLM is het ontwerp voor het onthaalplein, het recreatieve pad tussen de Vloethemveldstraat en de Zandweg naar Aartrijke en enkele percelen aan de westelijke zijde van het Vloethemveld in volle voorbereiding.

Beheer- en onthaalplan

Werken in het Vloethemveld

De natuur- en erfgoedsite is ca. 25 ha groot en omvat het gedeelte van het voormalige militaire domein met de groene barakken en de barakkenstraat. ANB en VLM voerden al heel wat werken uit om de site klaar te maken zodat ze opengesteld kan worden voor het publiek.
Drie kunstwerken, 'Marianne', de 'Pow-camp plaquette' en 'Sint-Joris en de draak' en een bas-reliëf met landschap kregen een prominente en beschutte plek onder de luifel op het voorplein in 2018. Deze kunstwerken werd behandeld zodat ze beter bestand zijn tegen weer en wind. ANB renoveerde de gebouwen aan de rechterzijde van het voorplein zodat ze als logistiek complex gebruikt kunnen worden. Een grondig herstel en asbestverwijdering van de daken van de munitiedepots is uitgevoerd in de loop van 2019 door ANB.

Voor deze bouwprojecten werkt het Agentschap Natuur en Bos samen met de collega's van het Facilitair Bedrijf van de Vlaamse Overheid. Zij bouwden ook een observatieplatform, een ideale plek om vogels te observeren.

Over de werken maakte Focus-TV in maart 2018 een reportage:

De grondaankopen die de VLM in 2018 kon realiseren, maakten het mogelijk om een wandelpad en natuurloop rondom het Vloethemveld te realiseren. In 2019 stelden de partners de nieuwe wandelpaden en de natuurloop open. Inmiddels wordt het Vloethemveld al volop door wandelaars en lopers verkend.

Eind 2019 werden ook de werken aan het Ockerhout afgerond. Op 12 maart 2017 vond in het Ockerhout een plantactie plaats. Heel wat bewoners, leden van de Chiro en van Natuurpunt kwamen toen mee planten.

De VLM richtte in het jonge bos de wandel- mountainbike en ruiterpaden in en legde een vennetje aan. Samen met de nieuwe rustplaats, die verwijst naar de voormalige functie van de Diksmuidse Heirweg als Romeinse weg, zorgen de paden ervoor dat het Ockerhout een aangename plek is om tot rust te komen, net naast de dorpskern van Zedelgem en in het verlengde van Vloethemveld. De nieuw ingerichte en verkeersvrije Stakedreef en Kastanjehage zijn ingericht als twee nieuwe trage wegen die het Ockerhout (en dus ook de Kasteelbossen) met Vloethemveld verbinden. Op 29 maart 2020 wordt het Ockerhout ingehuldigd en de nieuwe paden opengesteld.

Gidsen en vrijwilligers

Het 330 ha grote Vloethemveld omvat ook het voormalige militaire domein van ongeveer 170 ha, dat momenteel enkel toegankelijk is met een gids. Op dit moment kunnen hier 100 groepen per jaar terecht voor een gegidste wandeling. Wie hiervoor interesse heeft, kan terecht bij de diensten toerisme van de gemeente Zedelgem en Jabbeke.

In het voorjaar van 2018 startte VLM (i.s.m. CVO Spermalie) een opleidingsmodule "rondleiden in de praktijk" specifiek gericht op het Vloethemveld. Vijfentwintig gemotiveerde gidsen volgden de opleiding. Zij staan klaar om meer uitleg te geven over de Europees beschermde en unieke natuur en het uitzonderlijke erfgoed in Vloethemveld. Ze leren nog bij, onder andere via hun maandelijkse afspraak om te curieuzeneuzen in Vloethemveld. Uit deze enthousiaste groep gidsen is een vzw Vloethemveld ontstaan, die zal meewerken om de bezoekers in Vloethemveld te onthalen.

Meer informatie

Meer info over het project is ook te lezen op

• Website ANB: https://www.natuurenbos.be/vloethemveld
• Facebook: https://www.facebook.com/vloethemveld
• nieuwsbrief Vloethemveld (augustus 1027)

Inrichting in voorbereiding

In samenwerking met de gemeenten Zedelgem en Jabbeke en het ANB werkt de VLM aan haar tweede uitvoeringsdossier. In dit dossier worden volgende werken meegenomen:

• de inrichting van het onthaalplein,
• de aanleg van een fiets- en wandelpad en een menpad tussen de Vloethemveldstraat en de zandweg naar Aartrijke,
• de inrichting van enkele percelen aan de westelijke zijde van Vloethemveld, waar een piste voor mountainbikers, een wandelpad, een vennetje en bosuitbreiding komen.

Op 25 januari 2020 kwamen enthousiaste jongeren uit Jabbeke mee helpen om een deel van de voorziene bossen aan te planten op de percelen ten westen van Vloethemveld (op de Facebookpagina van Vloethemveld staan enkele sfeerbeelden).

De jonge bomen kunnen alvast groeien, in afwachting van het afronden van het ontwerp van de werken.

Deze werken worden grondig voorbereid. Landmeters gaan aan de slag om de plannen op te meten, uit te tekenen en alles klaar te maken om de bouwaanvraag voor te bereiden.
Ontwerpers tekenen de plannen verder uit en het nodige bodemonderzoek zal gebeuren, zodat bij de werken geen vervuilde grond verplaatst kan worden. Deze onderzoeken nemen de nodige tijd in beslag en we voorzien om tegen het einde van 2020 de vergunningsaanvraag te kunnen doen.

Volgend jaar, in 2021, worden de werken aanbesteed zodat we hopelijk alles kunnen afronden in 2022.

Andere maatregelen

Verkeersveilig maken Diksmuidse Heirweg – Gemeente Zedelgem

De gemeente Zedelgem realiseerde in juli 2017 de traktorsluis op de Dikmsuidse Heirweg net voor de grens met de Stad Brugge. De verkeersknip is zo ontworpen dat landbouwvoertuigen en menners wel nog kunnen doorrijden. De verkeersveiligheid voor functionele en recreatieve fietsers isop dit traject aanzienlijk verbeterd. In 2020 zal de Provincie West-vlaanderen samen met de gemeente Zedelgem de werken starten voor een dubbelrichtingsfietspad vanaf de kern van Zedelgem tot Aartrijke.

De VLM kocht de nodige gronden aan voor de aanleg van het fietspad ter hoogte van Vloethemveld. De gronden, gelegen tegenover de nieuw aangelegde parking aan het POV, werden op 8 februari 2020 bebost als compensatie voor het verlies aan bos en natuur in het Vloethemveld. Er was een ruime belangstelling van het publiek en ook onze minister van Omgeving Zuhal Demir en Hilde Crevits kwamen mee helpen om de boompjes te planten.

Ook de regionale TV kwam een kijkje nemen en maakte een reportage    

4300 nieuwe bomen kregen een vaste stek, ruim de helft meer dan wat nodig was om het fietspad te compenseren. Het bos in Voethemveld wordt zo in totaal een hectare groter. In de omgeving werd in de laatste jaren reeds 23 ha nieuw bos gerealiseerd in samenwerking met Zedelgem, Natuurpunt en ANB. Sfeerbeelden van de plantactie staan op de Facebookpagina van VLM en op de Facebookpagina van Vloethemveld.

Landschapsplannen - Regionaal Landschap Houtland

Het Regionaal Landschap Houtland begeleidt particulieren voor het opstellen en uitvoeren van een landschapsplan. Een eerste landschapsplan is ondertussen uitgevoerd. Hierin werd een boomgaard, hagen, houtkanten, een ven en werden grachten geherprofileerd met een schuine oever.

Grondaankopen

De Vlaamse Landmaatschappij voert momenteel gesprekken met verschillende betrokken eigenaars met als doel het Vloethemveld voor wandelaars te verbinden met de omliggende dorpskernen en om een Provinciale Wandelroute vanuit het Vloethemveld te realiseren.

Voorgeschiedenis

• 14 september 2014: ondertekening samenwerkingsovereenkomst
• 5 februari 2016: ondertekening inrichtingsplan Moubeek–Vloethemveld door minister Schauvliege
• 5 juli 2017: realisatie verkeersknip Diksmuidse Heirweg door Zedelgem
• 28 maart 2019: ondertekenen samenwerkingsakkoord meerjarenplanning Vloethemveld

Partners

• het Agentschap Natuur en Bos (ANB)
• de gemeente Jabbeke
• de gemeente Zedelgem
• onroerend erfgoed
• de provincie West-Vlaanderen
• het Provinciaal Opleidingsinstituut voor de Veiligheid (gehuisvest nabij het Vloethemveld)
• particulieren en vrijwilligers
  

Bijkomende informatie

Inrichtingsplan Moubeek-Vloethemveld (10 MB) (goedgekeurd 5 februari 2016)

Laatste aanpassing: februari 2020