​​​​​In de kijker 

Sinds half augustus werken we volop aan natuurontwikkeling en de recreatieve ontsluiting rond Vloethemveld. De onthaalsite rond het Kamphuis wordt een permanent toegankelijk rustpunt voor fietsers en wandelaars. De werken zorgen momenteel voor hinder. We doen ons best om de ongemakken te beperken, maar het Kamphuis blijft in ieder geval geopend en ook alle gidsbeurten naar de kern van het gebied gaan door (inschrijven via Vloethem​veld vzw).

 ​

Beschrijving en doe​​​l van het project​​

Het Vloethemveld is een uniek bos- en natuurgebied van ongeveer 400 ha. Het gebied is heel gevarieerd, met bos, heide, schrale graslanden en voedselarm water. De voormalige militaire site in de kern van het gebied is historisch uniek en heeft uiterst kwetsbare natuurwaarden. Daarom is ze enkel onder begeleiding toegankelijk.

Rondom de afgesloten kernzone van ongeveer 30 ha ligt er een vrij toegankelijk bosgebied waar de VLM samen met het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) en de gemeentes Jabbeke en Zedelgem het gebied verder ontwikkelen als groenpool voor wie op zoek is naar rust, cultuur en natuur. Belangrijke partners in dit projectgebied zijn ook het Provinciaal Opleidingsinstituut voor de Veiligheid (POV), de provincie West-Vlaanderen, het regionaal Landschap Houtland & Polders, het Agentschap Onroerend Erfgoed en verder de betrokken private landeigenaren en stakeholders.

​De VLM maakte hiervoor een inrichtingsplan op dat de ruime omgeving van het Vloethemveld op de kaart wil zetten als plattelandsregio en als nieuwe groenpool in het Brugse Ommeland, waarin natuur en erfgoed de rode draad vormen. Vloethemveld werd trouwens verkozen als ​één van de 10 mooiste landschappen van het Brugse Ommeland. 

​​Het volledige gebied wordt beheerd door het Agentschap voor Natuur en Bos. Het onthaal en de gidsenwerking wordt aangestuurd vanuit de VZW Vloethemveld die ondersteund wordt door de gemeentes Jabbeke en Zedelgem met een gezamenlijke coördinator.​

De omgeving van het Vloethemveld, meer bepaald in het Ockerhout, ontdekken kan je o.a. via 2 uitgestippelde wandelroutes die ​beschikbaar zijn op Route You waar iedereen ze kan bekijken en downloaden als PDF of gpx (voor gps): wandelroute 2,3 km en wandelroute 5,7 km.​

Realisaties - werk in uitvoering

​In het inrichtingsplan Moubeek-Vloethemveld werden een hele reeks maatregelen opgenomen voor de verdere inrichting en uitbouw van het Vloethemveld en omgeving. De uitvoering ervan gebeurt door verschillende projectpartners. Hieronder geven we een bloemlezing van wat nog op de planning staat en wat er intussen al gerealiseerd werd. ​​​

In uitvoering of voorzien voor 2023

• aanleg bijkomende natte natuur, ontsluiting ruiterverbinding, aanleg MTB-parcours (6)
  
• inrichting onthaalpoort Os & Ezel, land art, aanplant extra 8 ha bos (7+8)
  
• inrichting onthaalplein rondkom Kamphuis (9)
  

In uitvoering of op de planning voor binnenkort

Ook het komende anderhalf jaar zal de realisatie van het onthaalplan Vloethemveld verder vorm krijgen en zichtbaar leiden tot veranderingen. Een greep uit de belangrijkste realisaties die ingepland zijn voor 2023 en tijdens de uitvoering voor wat hinder zullen zorgen.

​​Aanleg van meer natte natuur, ontsluiting van een ruiterverbinding en aanleg van een mountainbikeparcours (6)

In het voorjaar van 2023 zal deze zone een grote transformatie ondergaan. In dit gebied leggen we een extra ven aan zodat natte natuur extra kansen krijgt. Om een gesloten grondbalans te hebben (dit betekent geen afvoer van grond), zal de aannemer maximaal de uitgegraven aarde in de directe omgeving gebruiken om een avontuurlijk mountainbikeparcours aan te leggen. ​

Tijdens deze werkzaamheden werken we ook een ‘missing link’ weg in het parcours voor ruiters en menners zodat die vanaf de onthaalpoort ‘os en ezel’ een afgescheiden route kunnen volgen. Dit maakt de situatie veiliger voor alle recreatieve gebruikers in dit gebied.

Door de recreatie rondom Vloethemveld gericht te sturen, kunnen we de uitzonderlijke natuurwaarden in het kerngebied intact houden.

​​Inrichten onthaalpoor​t Os & Ezel en aanplant 8 ha extra bos (2022-2023) (7+8)

Na de aanleg van de parking ‘Os & Ezel’ door de gemeente Jabbeke (ter hoogte van restaurant Saporo, juni 2022) is een andere missing link in de recreatieve ontsluiting weggewerkt. De toegang vanuit deze parking richting Vloethemveld zal de komende jaren zichtbaar veranderen. 

In fase 1 leggen we een extra ven en enkele nieuwe grachten aan, een bestaande gracht krijgt een nieuw profiel. Het ven en de grachten krijgen brede, zachthellende oevers. Dit zorgt voor een geleidelijke overgang van nat naar droog, wat goed is voor de biodiversiteit. We hergebruiken de uitgegraven grond voor de aanleg van een mountainbikeparcours met verschillende hindernissen en recreatieve paden. Later zal in een fase 2 gewerkt worden aan de verdere recreatieve ontsluiting en een belevingspad.​

In 2023 zou de ‘Steenman’ geplaatst worden als een iconisch Land Art monument en blikvanger om Vloethemve​ld te ontdekken. Samen met haar partners zal de VLM een andere invulling zoeken voor deze locatie op het nog aan te leggen recreatief beleefpad zodat het ultieme doel om een duidelijke ‘onthaalpoort’ te ontwikkelen aan de kant van Jabbeke overeind kan blijven. 

​De percelen rondom de locatie voor de land art zijn de laatste jaren verworven en ook hier wordt ingezet op maximale bebossing. Op 11 februari 2023 was er een geslaagde plantactie. Het nieuwe bos, tussen de Aartrijksesteenweg en het huidig bos- en natuurgebied Vloethemveld, krijgt de naam Merleytebos. Het is immers gelegen op de plek waar zich in de 18de eeuw het Merleytebosch bevond. Je leest meer over de plantactie in het persbericht, sfeerbeelden vind je op onze Facebookpagina.

​

De aanleg van ongeveer 8 ha extra bos in 2023 sluit aan bij de doelstellingen uit het beheerplan om de uitzonderlijke natuurwaarden van het Vloethemveld verder te bufferen met extra groen.

Inrichting onthaalplein rondom Kamphuis (9)

Nu het Kamphuis is aangepakt en volledig in ere is hersteld, is het in 2023 de beurt aan het onthaalplein rondom het Kamphuis voor een fikse opknapbeurt. ​​ Het onthaalplein zal het ideale vertrekpunt worden voor de gidsbeurten en een rustpunt voor recreanten en passanten en de nodige aandacht besteden aan informatie over en evocaties van het oorlogsverleden.

Inrichting Vloethemveld - realisaties

Veldvijver (ANB) (10)

Op deze plaats zorgt het Agentschap voor Natuur en Bos voor bijkomende natte natuur creëren met de aanleg van een veldvijver. Meer info lees je in het persbericht.​

​

Restauratie Kamphuis en inrichting als onthaalgebouw met tentoonstellingsruimte (9)

​Op 1 oktober 2022 werd het onthaalgebouw het Kamphuis in Vloethemveld feestelijk geopend. Het Kamphuis is dé plaats om je verkenningstocht van Vloethemveld te starten. Je kunt er informatie krijgen over het domein, over de prachtige natuur en zijn rijke geschiedenis, maar ook over de toeristische troeven in de regio. Je kan er de wandelnetwerkkaarten Vloethemveld kopen en genieten van een koffie of een streekbiertje. De tijdslijn, de natuurwand, de erfgoedwand, de vondsten en de diverse filmpjes bieden je een eerste kennismaking met het domein natuurgebied. Hiervoor werd heel veel nieuwe informatie, foto’s en kaartmateriaal verzameld. Gemeente Zedelgem kreeg het gebouw in erfpacht en voor de uitbating staat de VZW Vloethemveld in. 

Meer sfeerbeelden vind je op de Facebookpagina van Vloethemveld.​

Ockerhout & recreatieve verbinding tussen Vloethemveld en Kasteelbossen (fietsas Diksmuidse heirweg) (2)

Eind 2019 werden de werken aan het Ockerhout afgerond. Op 12 maart 2017 vond in het Ockerhout al een plantactie plaats. Heel wat bewoners, leden van de Chiro en Natuurpunt kwamen toen mee planten.  

​De VLM richtte in het jonge bos de wandel-, mountainbike- en ruiterpaden in en legde een vennetje aan. Samen met de nieuwe rustplaats, die verwijst naar de voormalige functie van de Diksmuidse Heirweg als Romeinse weg, zorgen de paden ervoor dat het Ockerhout een aangename plek is om tot rust te komen, net naast de dorpskern van Zedelgem en in het verlengde van Vloethemveld. ​

De nieuw ingerichte en verkeersvrije Stakedreef en Kastanjehage zijn ingericht als twee nieuwe trage wegen die het Ockerhout (en dus ook de Kasteelbossen) met Vloethemveld verbinden.

Op 29 maart 2020 wilden we de trage wegen in het Ockerhout en de nieuwe wandelmogelijkheden in de kijker zetten. Helaas stak de coronacrisis daar een stokje voor. We bleven echter niet bij de pakken zitten, maar werkten 2 wandelroutes uit zodat de buurtbewoners toch al eens op verkenning konden gaan langs de mooiste stukjes. De routes zijn en blijven beschikbaar op Route You waar iedereen ze kan bekijken en downloaden als PDF of gpx (voor gps): wandelroute 2,3 km en wandelroute 5,7 km.

​​​Verkeersveilig maken Diksmuidse Heirweg (gemeente Zedelgem) (3)

​De gemeente Zedelgem plaatste in juli 2017 een tractorsluis op de Diksmuidse Heirweg net voor de grens met de Stad Brugge. De verkeersknip is zo ontworpen dat landbouwvoertuigen en menners wel nog kunnen doorrijden. De verkeersveiligheid voor functionele en recreatieve fietsers is op dit traject aanzienlijk verbeterd. 

​​​In 2020 startte de Provincie West-vlaanderen samen met de gemeente Zedelgem de werken voor een dubbelrichtingsfietspad vanaf de kern van Zedelgem tot Aartrijke. Deze werken zijn intussen ook afgerond. Je leest er meer over op de website van de gemeente Zedelgem.

​De VLM kocht de nodige gronden aan voor de aanleg van het fietspad ter hoogte van Vloethemveld. De gronden, gelegen tegenover de nieuw aangelegde parking aan het POV, werden op 8 februari 2020 bebost als compensatie voor het verlies aan bos en natuur in het Vloethemveld. Er was een ruime belangstelling van het publiek en zelfs de ministers Zuhal Demir en Hilde Crevits kwamen mee helpen om de boompjes te planten. Ook de regionale TV kwam een kijkje nemen en maakte een reportage   

4300 nieuwe bomen kregen een vaste stek, ruim de helft meer dan wat nodig was om het fietspad te compenseren. Het bos in Voethemveld wordt zo in totaal een hectare groter. In de omgeving werd in de laatste jaren reeds 23 ha nieuw bos gerealiseerd in samenwerking met Zedelgem, Natuurpunt en ANB. Sfeerbeelden van de plantactie staan op de Facebookpagina van VLM en op de Facebookpagina van Vloethemveld.

​​​Waterberging Moubeek (4)

​De Provincie West-Vlaanderen heeft in samenwerking met lokale landbouwer Dieter Meulemeester en de VLM een gecontroleerd overstromingsgebied met private spaarfunctie langs de Moubeek aangelegd.

Het gaat om een integraal waterbeleidsproject waarbij er ruimte gemaakt werd voor water in combinatie met een waterspaarfunctie. Met deze werken krijgen de bewoners stroomafwaarts een bijkomende bescherming tegen wateroverlast én de betrokken landbouwer kan het gecapteerde water gebruiken in de bedrijfsvoering. Er kan 8.000m³ water op het terrein worden gebufferd en 5.000 m³ water opgeslagen.
​Meer lees je in onze perskamer.

​​Creative Europe project Atlantikwall: 10 silhouetten als herinneringsplek tussen de groene barakken (9)

​In het voorjaar van 2020 werden 10 silhouetten geplaatst tussen de groene barakken op de voormalige militaire site. Vloethemveld is betrokken in het Creative Europe project Atlantikwall.

Na een oproep door de VLM, de gemeenten Zedelgem en Jabbeke en het ANB kreeg plaatselijke kunstenaar Andy Verschoote de opdracht om 10 silhouetten te maken, die intussen het onthaalplein sieren. Meer info lees je in onze perskamer​.

​​Nieuwe parking ter hoogte van POV 

​ANB, de gemeente Zedelgem, het POV (opleidingscentrum voor veiligheidsdiensten) en de VLM realiseerden samen een nieuwe parking voor Vloethemveld. Zowel bezoekers voor Vloethemveld als voor het POV kunnen hier hun wagen kwijt. Er is een rustplaats aangelegd, net zoals aan het Ockerhout en een verkeersveilige oversteek voor de voetgangers. VLM financierde de beplanting en de rustplaats.

​​Herstelwerken erfgoedsite en bouw observatieplatform (11)

De natuur- en erfgoedsite is ca. 25 ha groot en omvat het gedeelte van het voormalige militaire domein met de groene barakken en de barakkenstraat. ​

ANB en VLM voerden al heel wat werken uit om de site klaar te maken zodat ze opengesteld kan worden voor het publiek.

• ​Drie kunstwerken, 'Marianne', de 'Pow-camp plaquette' en 'Sint-Joris en de draak' en een bas-reliëf met landschap kregen een prominente en beschutte plek onder de luifel op het voorplein in 2018. Deze kunstwerken werden behandeld zodat ze beter bestand zijn tegen weer en wind. ​​De kunstwerken zelf werden gerestaureerd door de firma IPAC. 
   
  ​
  
  
• ​ANB renoveerde de gebouwen aan de rechterzijde van het voorplein zodat ze als logistiek complex gebruikt kunnen worden. In 2019 en 2020 werden de daken van de voormalige munitiedepots grondig hersteld en alle asbest verwijderd.
• Voor deze bouwprojecten werkte Natuur en Bos samen met de collega's van het Facilitair Bedrijf van de Vlaamse Overheid. Zij bouwden ook een observatieplatform, een ideale plek om vogels te observeren.
  
  
  

​Over de werken maakte Focus-TV in maart 2018 een reportage:

Natuurloop

De grondaankopen die de VLM in 2018 kon realiseren, maakten het mogelijk om een wandelpad en natuurloop rondom het Vloethemveld te realiseren. In 2019 stelden de partners de nieuwe wandelpaden en de natuurloop open. Inmiddels wordt het Vloethemveld al volop door wandelaars en lopers verkend.

>>> kaartje van de natuurloop 

Landschapsplannen - Regionaal Landschap Houtland

Het Regionaal Landschap Houtland begeleidt particulieren voor het opstellen en uitvoeren van een landschapsplan. Een eerste landschapsplan is ondertussen uitgevoerd. Hierin werd een boomgaard, hagen, houtkanten, een ven en werden grachten geherprofileerd met een schuine oever.

​ Realisatie stiltekamer en speelbos (in groeirust tot ca 2027; ANB) (12)

Meer info lees je op de site van Natuur en Bos​. 

Realisatie ontsluiting Vloethemveldzate (Riopact en Zedelgem) (13)

​

Wandelnetwerk Vloethemveld (Westtoer)

In Zedelgem en Jabbeke is eind maart 2022 het nieuwe wandelnetwerk Vloethemveld officieel geopend. Het netwerk is goed voor 53 kilometer wandelplezier. Meer info lees je op onze perskamer. Wandelroutes vind je op Wandelnetwerk | Westtoer​

  Genieten van Vloethemveld en het Brugse Ommeland © Jan D’Hondt Ateljé D​

Gidsenwerking en vzw​

Het 330 ha grote Vloethemveld omvat ook het voormalige militaire domein van ongeveer 170 ha, dat momenteel enkel toegankelijk is met een gids.

​In het voorjaar van 2018 startte VLM i.s.m. CVO Spermalie een opleidingsmodule "rondleiden in de praktijk", specifiek gericht op het Vloethemveld. Vijfentwintig gemotiveerde gidsen volgden de opleiding. Zij staan klaar om meer uitleg te geven over de Europees beschermde en unieke natuur en het uitzonderlijke erfgoed in Vloethemveld. Uit deze enthousiaste groep gidsen is de vzw Vloethemveld ontstaan, die zal meewerken om de bezoekers in Vloethemveld te onthalen.

​Wie interesse heeft in een gegidste wandeling, kan terecht bij de vzw. Ook op de webpagina van de gemeente Zedelgem vind je meer info voor een bezoek.
 

Extra bebossing in 2020 en 2022 (5)​

Begin 2022 werd 2.5 ha nieuw bos ten westen van Vloethemveld aangeplant. Het bos kwam er naar aanleiding van de werken voor natuur en recreatie in het inrichtingsplan. De VLM kocht deze gronden aan om ze in te richten als bos met wandelpaden. Meer info lees je in onze perskamer.​

v.l.n.r. Liesbeth Gellinck (VLM), Evan Vanhuyse (coördinator Vloethemveld voor Zedelgem en Jabbeke),
schepen Claudia Coudeville (Jabbeke) en boswachter Koen Maertens (ANB)

​

Op 25 januari 2020 kwamen enthousiaste jongeren uit Jabbeke mee helpen om een deel van de voorziene bossen aan te planten op de percelen ten westen van Vloethemveld (op de Facebookpagina van Vloethemveld staan enkele sfeerbeelden). De jonge bomen kunnen alvast groeien, in afwachting van het afronden van het ontwerp van de werken.

​Meer info 

​Een boek over Vloethemveld

ANB, VLM en de gemeenten Zedelgem en Jabbeke hebben samen een beheer-, onthaal- en herbestemmingsplan voor het Vloethemveld opgemaakt. Dit plan legt een langetermijnvisie vast voor het beheer van het  erfgoedlandschap, het onthaal op de natuur- en erfgoedsite en de functie van de beschermde gebouwen.
>>> Bekijk hier het behee​rplan, 

Het onthaal- en bes​temmingsplan is een een ambitieus plan, met een investeringsprogramma van ruim 5 miljoen euro, dat gespreid wordt over 10 jaar. De kosten worden verdeeld over de partners.

​De partners ANB, VLM, gemeente Zedelgem en Jabbeke, Onroerend erfgoed en de vzw Vloethemveld hebben zich verenigd in een stuurgroep die de opvolging van het beheer- en onthaalplan verzekerd.

Eind 2019 is uit de gidsen van Vloethemveld, waarvoor de VLM samen met de partners in 2018 een opleiding heeft georganiseerd, een vzw gegroeid. Deze vzw Vloethemveld staat in voor het dagelijks onthaal van bezoekers in de natuur- en erfgoedsite.

​

Docu​​menten, websites en meer

• ​Vloethemveld | Agentschap voor Natuur en Bos
• Vloethemveld vzw – Welkom bij de digitale Vloethemveld wegwijzer
• https://www.zedelgem.be/vloethemveld
  
• https://plannen.onroerenderfgoed.be/plannen/897​
• Inrichtingspla​n Moubeek-Vloethemveld (goedgekeurd 5 februari 2016)​

• Facebookpagina Vloethemveld
  
• nieuwsbrief Vloeth​emveld (augustus 1027)
  
  

His​​toriek

• 14 september 2014: ondertekening samenwerkingsovereenkomst
• 5 februari 2016: ondertekening inrichtingsplan Moubeek–Vloethemveld door minister Schauvliege
• 5 juli 2017: realisatie verkeersknip Diksmuidse Heirweg door Zedelgem
• 28 maart 2019: ondertekenen samenwerkingsakkoord meerjarenplanning Vloethemveld
  
  

Par​tners​

• Natuur en Bos (ANB)
• de gemeente Jabbeke​
  
• de gemeente Zedelgem
• Onroerend erfgoed
• de provincie West-Vlaanderen
• het Provinciaal Opleidingsinstituut voor de Veiligheid​ of POV (gehuisvest nabij het Vloethemveld)
• particulieren en vrijwilligers
  

Laatste aanpassing: oktober 2023​