Situering en korte inhoud
Via het landinrichtingsproject De Wijers-Beleven beogen we de aanpak van gebiedsdekkende topics in De Wijers. Tijdens het participatief visieontwikkelingstraject, dat de Vlaamse Landmaatschappij tussen 2008 – 2014 coördineerde in kader van het gebiedsgerichte project De Wijers is immers gebleken dat er naast de focus op de verschillende beekvalleien een aantal topics aan de orde zijn die enkel kunnen worden aangepakt op een overkoepelend Wijerniveau. Hierbij denken we in eerste instantie aan inrichting in functie van toeristisch-recreatieve en educatieve toegangspoorten, routestructuren, duurzame mobiliteit en erfgoed in De Wijers.
Er kan via dit landinrichtingsproject bijvoorbeeld ingezet worden op de ontwikkeling en beleving van het Kolenspoor. Het Kolenspoor is een relict uit het mijnverleden (erfgoed) van Midden-Limburg dat vandaag op bepaalde plaatsen dienst doet als fietspad. Toch bezit het oude Kolenspoor veel meer potenties als geïntegreerd toeristisch, recreatief en functioneel fietspad waarbij duurzame Wijerbeleving centraal staat. Als lijnvormig element slingert het Kolenspoor dwars op de verschillende beekvalleien doorheen De Wijers. Zo zouden toeristen, recreanten en inwoners van de regio het 'land van 1001 vijvers' en haar erfgoed sterker en duurzamer kunnen beleven. Een noodzakelijk element om De Wijers te kunnen beleven, dat naar voren komt in de Uitdagingen voor De Wijers, is de ontwikkeling van toegangspoorten die ervoor moeten zorgen dat toeristen, recreanten en inwoners van het gebied gemakkelijk en duidelijk hun weg vinden naar en in het gebied. In het uitvoeringsprogramma De Wijers zet het partnerschap in op een selectie en realisatie van toegangspoorten voor De Wijers.
De Vlaamse Landmaatschappij startte enkele jaren geleden, in het verlengde van het participatieve visievormingstraject, een traject op om de huisstijl van De Wijers te vertalen in inrichtingselementen voor de inrichting van toegangspoorten, instappunten en andere Wijer-hot-spots. De resultaten van dit traject zijn een ideale vertrekbasis om bij de ontwikkeling en inrichting van deze toegangspoorten en van belevingselementen op het terrein, De Wijers op een uniforme en herkenbare manier te positioneren.
Het landinrichtingsproject “De Wijers beleven" heeft volgende doelstellingen:
- ontwikkeling van toegangspoorten en routestructuren in De Wijers, via het uitwerken van onthaalstructuur, het optimaliseren van routestructuren en het realiseren van onthaalinfrastructuur (bijv. via het realiseren van missing fietslinks);
- verhogen van de beleefbaarheid van De Wijers (via onder meer het ontwikkelen van belevingselementen, landmarks en het toepassen van huisstijlelementen);
- de aanwezige open ruimte in De Wijers landschappelijk en visueel opwaarderen
- beekvalleien, vijvers en heidegebieden beter zichtbaar en beleefbaar maken;
- ontwikkeling van een selectieve multimodale ontsluitingsstrategie waarbij maximale Wijerbeleving voorop staat;
- ontwikkeling van de ladderstructuur als kader voor zachte vervoersmodi;
- verbinding van valleigebieden en omliggende dorpskernen op het vlak van:
- Een verbeterde toegankelijkheid van de valleigebieden voor omwonenden en recreanten via selectieve fiets- en wandelroutes;
- De visuele en landschappelijke relatie tussen de valleigebieden en bebouwde kernen versterken;
- opwaarderen en selectief beleefbaar maken van het cultureel erfgoed, met bijzondere aandacht voor het mijnverleden, de viskweek en ander historisch landgebruik.
Voorgeschiedenis
Het gebiedsgericht project De Wijers en het daar uit voortvloeiende uitvoeringsprogramma De WIjers waren de aanleiding tot een onderzoek naar de opportuniteiten en haalbaarheid voor dit project.
In 2015 werd het onderzoek naar de opportuniteiten en haalbaarheid uitgevoerd.
In december 2015 kreeg het project een positief advies van de programmacommissie landinrichting. De Vlaamse regeering besliste op 21 april 2017 om het landrinrichtingsproject De Wijers-Beleven in te stellen samen met de twee andere landinrichtingsprojecten De WIjers Roosterbeek- Mangelbeek en De Wijers-Stiemerbeek-Zusterkloosterbeek.
Stand van zaken
Het eerste landinrichtingsplan in uitvoering van het landinrichtingsproject De Wijers-Beleven is klaar. De adviesprocedure voor dit plan werd in het voorjaar van 2021 doorlopen. Samen met de instemmingen van de partners werd het eindrapport in het najaar van 2021 naar de minister gestuurd voor goedkeuring door de Vlaamse regering.
Planning
Vanaf 2023 worden de nodige inrichtingswerken van het landinrichtingsplan 'Onthaal en Beleving fase 1' uitgevoerd.
Oppervlakte
Het landinrichtingsproject De Wijers-Beleven omvat 26.400ha