Stand van zaken
Alle terreinwerken zijn uitgevoerd.
De evolutie van de natuurwaarden van de ingerichte percelen wordt opgevolgd tot 10 jaar na de werken.
Beschrijving
Natuurherstelproject (470 ha) in en om oude Scheldemeanders in Avelgem en Spiere-Helkijn met een belangrijk luik sanering van de Rijtgracht. Er zijn vijf deelgebieden: 1. Kerkhove 2. Waarmaarde 3. Avelgem 4. Bossuit en Outrijve 5. Helkijn.
Meanders
Op steile oevers van meanders en waterlopen groeide niet veel riet of andere planten. Daardoor kunnen rietvogels er bijna geen nesten maken en vinden vissen er geen plaats om te schuilen of zich voort te planten. De oevers werden daarom schuiner gemaakt. Op termijn mogen we dus meer waterplanten en meer soorten vissen verwachten.
Bufferstroken
Bemesting van weilanden vlak bij de meanders is schadelijk voor de waterkwaliteit. Daarom zijn er bufferstroken aangelegd langs de meanders en waterlopen.
Natte meersen
Om de natuurwaarden in de meersen te verhogen, werden dichtgegroeide laantjes uitgediept en poelen gegraven. In de Ruggemeersen plaatsten we een stuw om het waterpeil te verhogen. In de winter zal hierdoor een bijkomende oppervlakte aan plassen ontstaan, wat overwinterende vogels zal aantrekken. In de zomer zal het peil nauwelijks hoger zijn dan het huidige zomerpeil.
De Rijtgracht kreeg heel wat ongezuiverd afvalwater te verwerken. In het kader van het natuurinrichtingsproject hebben het gemeentebestuur van Avelgem, de NV AQUAFIN, de Vlaamse Milieumaatschappij, de Vlaamse Landmaatschappij en het Agentschap voor Natuur en Bos dit probleem aangepakt.
We legden i.s.m. de gemeente Avelgem een gescheiden riolering aan in de Ruggekouterweg en de Waterhoek. Zo komt het huishoudelijk afvalwater uit deze straten niet meer in de Rijtgracht terecht. Alleen het regenwater stroomt nu nog in de Rijt.
Om de Rijtgracht te saneren, hebben we samengewerkt met de provincie West-Vlaanderen, de beheerder van deze waterloop. Eerst werd het slib uit de Rijtgracht geruimd voor een betere waterdoorstroming en waterkwaliteit. Daarna hebben we het profiel van de waterloop verbreed door de oevers af te schuinen. Ten slotte werd de waterbodem opgehoogd. Hierbij hebben we een evenwicht gezocht tussen voldoende waterdoorstroming en een voldoende hoog waterpeil in de Rijtmeersen voor dotterbloemgraslanden.
Recreatie
Er zijn wandel- en fietsverbindingen gemaakt om de rustige recreanten in de Scheldemeersen meer mogelijkheden te geven. Voor vissers hebben we hengelplaatsen, een visponton en parkeerplaatsen aangelegd.
Monitoring
Natuurinrichting West-Vlaamse Scheldemeersen: oppervlaktewater kwaliteit - abiotiek monitoring jaar +5
Partners
Gemeentebestuur van Avelgem, Agentschap voor Natuur en Bos, provincie West-Vlaanderen
Meer informatie
Natuurinrichtingskrant West-Vlaamse Scheldemeersen
De West-Vlaamse Scheldemeersen inrichten. Een evenwichtsoefening