Wandelen in de Latemse meersen
Wil je in dit gebied op ontdekking gaan, dan raden we je de route aan van Natuurpark Levende Leie (Natuurpunt) aan. Je kan op hun website de kaart en de route opvragen.
Stand van zaken
Het project werd op 28 mei 2018 feestelijk afgerond. Meer info hierover leest u in het nieuwsbericht.
Op 24
april 2018 werd door het kabinet van Minister Schauvliege de beslissing
bekrachtigd om versneld werk te maken van de afkoppeling van het verouderde
zuiveringsrietveld (KWZI Latem) in de Baarle-Frankrijkstraat. Het afvalwater van
Sint-Martens-Latem zou dan onder de Leie worden verpompt naar het bestaand
pompstation aan Baarleveer in Drongen van waaruit het verder wordt verpompt naar
de RWZI Deinze.
In 2018 werd ook de laatste natuurmonitoring afgewerkt die het effect
onderzoekt van de uitgevoerde ruiming van de Meersbeek van bron tot monding.
Situering
Onderdeel van groter project: gelegen in het landinrichtingsproject 'Leie en Schelde'
Het natuurinrichtingsproject (284 ha) valt geografisch deels samen met het inrichtingsproject Recreatie-as Deinze - Gent. Een aantal maatregelen (bijv. aanleg wandeldijk ter bescherming van wijk Keuze; aanleg en verbetering wandelverbinding Afsnee - Keuze, heraanleg van Baarleveer) werden op elkaar afgestemd.
De
Keuzemeersen en Latemse Meersen vormen belangrijke schakels in de ecologisch
waardevolle streek rond de Leie tussen Deinze en Gent. Het ligt voor de hand om
al die gebieden met elkaar te verbinden tot een Natuurpark Levende Leie met een
oppervlakte van 1.200 hectare. Daarin moet de bescherming van de natuurwaarden
centraal staan.
Dat
versterkt meteen ook de identiteit van de streek en maakt de hele Leiestreek
nog aantrekkelijker. Overheden, verenigingen en bedrijven uit allerlei sectoren
zoals erfgoed, cultuur, toerisme, horeca en landbouw die zich achter deze visie
scharen, kunnen het natuurpark steunen als partner en de doelstellingen ervan
uitdragen. Natuurpunt is trekker van het Natuurpark Levende Leie in
samenwerking met de Vlaamse overheid.
Beschrijving
De Latemse Meersen is grotendeels een open meersengebied met natte weilanden langs de Leie. Naast de waardevolle natte biotopen, bieden overgangszones naar drogere milieus langs de Leie veel kansen voor zowel planten als dieren. De drogere milieus worden gevormd door de landduin (= duin in het binnenland, gevormd door de historische loop van de rivier), hoger gelegen gronden (donken) en oeverwallen (stroken die langs de rivier gevormd zijn door aangevoerd materiaal).
Deel 1 van het projectuitvoeringsplan 'Latemse Meersen' (PUP1) bevatte drie accenten. Er werden werken uitgevoerd in functie van het landschap, het water en de paden. Doel was het oorspronkelijke landschap te herstellen, gebiedsvreemde functies landschappelijk te integreren en er is gekozen voor de omvorming van een populierenbos naar een standplaatseigen valleibos. Enkele natte biotopen werden hersteld of aangevuld: nieuwe poelen aangelegd, bestaande poelen en sloten geruimd, en een vergraven moerasgebied gedeeltelijk heringericht. Er werd ook een wandelpad aangelegd.
In deel 2 van het projectuitvoeringsplan (PUP2) werden de Keuzemeersen in Drongen heringericht als broedgebied voor weide -, water- en moerasvogels. De bestaande knotbomen op de perceelsgrenzen werden éénmailig geknot, maar op langere termijn zullen de perceelsgrenzen vervagen. De meersen zullen evolueren naar een natuurlijk ogend rivierlandschap met een mozaïek van grasland, opgaande bomen en struiken, rietruigtes, moeras en oevers en open water. Verder werd de noordelijke populierendreef heraangeplant en de woonwijk Keuze beter ingepast in het landschap met de aanplanting van knotbomen en houtkanten. Het bestaande wandelpad op de Leie-oever kreeg een verbinding waardoor er zich een lus vormt die bedoeld is voor natuurliefhebbers met laarzen.
Het
waterpeil wordt het hele jaar door geoptimaliseerd en het maai- en graasbeheer
aangepast door terreinbeheerder Natuurpunt.


In deel 3 van het projectuitvoeringsplan (PUP3) werd de Meersbeek in de Latemse Meersen aangepakt. Om de beek landschappelijk en ecologisch aantrekkelijker te maken, werd de dikke sliblaag verwijderd, en hier en daar aan de oevers en zijgrachten gewerkt. Verder kwam er een wandelverbinding tussen de Kwakstraat en de Baarle-Frankrijkstraat. De verbinding tussen het gemeentehuis en de Kwakstraat is verbeterd.
Partners
De maatregelen in dit project werden uitgevoerd in een samenwerking tussen verschillende partners: Natuur en Bos (ANB), de VLM, de gemeente Sint-Martens-Latem, de steden Gent en Deinze en terreinbeheerder Natuurpunt.
De uitvoering van deze natuurinrichtingswerken heeft in totaal 663.000 euro gekost, gefinancierd door de Vlaamse overheid (553.000 euro) en de gemeentebesturen van Sint-Martens-Latem (107.000 euro) en Gent (2.700 euro). Daarnaast heeft de Vlaamse overheid in het natuurinrichtingsproject Latemse Meersen ook geïnvesteerd in grondverwerving voor natuur (700.000 euro), inventarisatiestudies (90.000 euro) en natuurmonitoring (70.000 euro).
Bijkomende informatie
Wandelkaart Natuurpunt Levende Leie Assels - Keuzemeersen - Latemse Meersen - Leiemeersen (2018)
Flyer (juli 2017): Info over de natuurinrichtingswerken aan de
Meersbeek Oost
Flyer (juni 2014): Info over de natuurinrichtingswerken ter hoogte van de Meersbeek en omgeving.- Infokrant nr. 4 (oktober 2006): Het grootste deel van de voorziene werken voor eind zomer 2006 wordt uitgesteld tot de zomer 2007. Het kappen van oude populierendreven gebeurt wel nog in 2006. In deze krant vindt u een overzicht van de werken in de Keuzemeersen en een antwoord op een aantal veel gestelde vragen.
- Infokrant nr. 3 (februari 2005): De grote lijnen van het natuurinrichtingsproject Latemse Meersen, deelgebied Keuzemeersen, de werken aan water, landschap en paden, het openbaar onderzoek over het projectuitvoeringsplan 2.
- Infokrant nr. 2 (augustus 2003):
Aanpassingen van het plan naar aanleiding van de resultaten van het openbaar onderzoek, de procedure, maatregelen, uitvoeringsmodaliteiten en enkele veel gestelde vragen.
- Infokrant nr. 1 (maart 2000)
Situering van het natuurinrichtingsproject Latemse Meersen, het projectgebied, mogelijkheden van het instrument natuurinrichting, ingrepen en plannen voor de nabije toekomst, partners, contactpersonen en de openbare onderzoeken.
Monitoring:
Historiek
- 29 juni 1999: instelling project, start
- 27 maart - 25 april 2000: openbaar onderzoek projectrapport (= beschrijving van de huidige toestand van het gebied, een visie van wat het kan worden, en welke mogelijke maatregelen genomen kunnen worden)
- 13 februari 2001: vaststelling maatregelen en modaliteiten (beslissing van de minister over welke maatregelen worden uitgevoerd)
- december 2001 - januari 2002: openbaar onderzoek projectuitvoeringsplan 1: Latemse Meersen (PUP1)
- 2003: uitvoering werken in Latemse Meersen (PUP1)
- februari - maart 2005: openbaar onderzoek projectuitvoeringsplan 2: Keuzemeersen (PUP2)
- 2006-2009: uitvoering werken PUP2
- 26 juni 2009: opening wandellus Afsnee - Keuze
- juni 2011: openbaar onderzoek projectuitvoeringsplan 3 (Meersbeek)
- juni 2014: start werken wandelpaden
- augustus 2014: slibruiming Meersbeek West
- vanaf augustus 2017: ruiming slib Meersbeek Oost; afgraven moeraszone langs de Meersbeek
- 2018: afgraven en afwerking tijdelijke slibbekkens Baarle-Frankrijkstraat en Meersstraat
- 27 mei 2018: feestelijke afsluiting van het natuurinrichtingsproject in het kader van Levende Leiedag
laatste update: augustus 2021