Molenveld_Rotem

Project: MOLENVELD ROTEM (RVK10065)

Provincie(s): Limburg

Gemeente(n): Dilsen-Stokkem

Projectleider: Hilde Buts

Beschrijving

Kader

De vrijwillige ruilverkaveling Molenveld-Rotem kaderde nog in het project “herstructurering landbouwgronden Noordoost-Limburg” dat een onderdeel vormt van het voormalig Limburgplan (2005-2009) en als doel had de kavelstructuur van landbouwpercelen te verbeteren in Noordoost-Limburg. Naast een “ruilverkaveling uit kracht van wet” in Molenbeersel (in uitvoering), werden ook enkele projecten van “vrijwillige ruilverkaveling” opgestart. In een vrijwillige ruilverkaveling dient elke eigenaar, vruchtgebruiker, eigenaar akkoord te gaan met de herverkaveling alvorens ze uitgevoerd kan worden.

Molenveld-Rotem was het tweede project in de rij van vier. Het gebied is gesitueerd tussen het natuurgebied De Broeken in het noorden, de Molenweg in het zuiden en tussen de Burg. Henrylaan en de Hoogbaan in Rotem.

In 2009 werden de eerste keukentafelgesprekken met alle belanghebbenden gevoerd om het draagvlak van een vrijwillige ruilverkaveling in dit gebied af te toetsen en de eventuele wensen te noteren. Daarna ging de herverkavelaar aan het werk om een eerste versie van het herverkavelingsplan uit te tekenen. Al gauw bleek in deze vrijwillige ruilverkaveling nood aan nieuwe, verharde ontsluitingswegen om de landbouwstructuur te kunnen verbeteren. Dit vormde dan ook meteen het knelpunt in de vrijwilligheid van deze ruilverkaveling : hoe kregen we de financiering van deze wegen rond?

In eerste instantie werd geen sluitende financiering gevonden en bleken er ook enkele onoplosbare obstakels te zijn om het akkoord van alle belanghebbenden, nodig om het plan te verwezenlijken, te kunnen verkrijgen.

Het project werd “on hold” gezet in het najaar van 2012 om te starten met de vrijwillige ruilverkaveling Graskamp-Rotem waar geen wegen moesten voorzien worden en waar een snelle doorlooptijd kon verzekerd worden. Deze akte werd getekend in juni 2015.

Herstart

Met de ervaring die opgebouwd werd in Graskamp-Rotem werd in het najaar van 2015 Molenveld-Rotem opnieuw opgestart. Ondertussen was ook duidelijk geworden dat het Strategisch Actieplan voor Limburg in het Kwadraat (SALK) voorzag in een actieplan voor het versterken van het Noord-Limburgse tuinbouwpotentieel én bijgevolg ook ter versterking van andere landbouwsectoren door het creëren van betere en grotere kavels. De vrijwillige ruilverkaveling Molenveld-Rotem paste in dit project en kon op die manier de financiering voor de nodige werken sluiten. De Vlaamse Overheid, de stad Dilsen-Stokkem en SALK verdelen de kosten.

105 handtekeningen

In 2016 werd een nieuw herverkavelingsplan uitgetekend, uitgaande van de meest recente gegevens die verzameld werden met talrijke keukentafelgesprekken. Zeer belangrijk bij een vrijwillige ruilverkaveling is, wat wij noemen, de gunfactor. Iemand moet iemand anders ook gunnen om beter te worden van de ruilverkaveling, misschien zelfs nog meer dan hijzelf.

Deze grondige samenwerking resulteerde in een herverkavelingsplan dat ondertekend werd met 105 handtekeningen en in oktober 2017 naar de Minister vertrok met de vraag om de vrijwillige ruilverkaveling te verwezenlijken.

Snelle en accurate samenwerking tussen partijen resulteert in een snelle uitvoering

Op 26 april 2018 werd groen licht gegeven aan de uitvoering van Molenveld-Rotem.

Door een snelle en accurate samenwerking tussen het Provinciaal Comité, de Vlaamse Landmaatschappij, GOP (Departement Omgeving, afdeling Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning en -projecten), de stad Dilsen-Stokkem, de provincie Limburg, FOD Financiën en de belanghebbenden konden de werken reeds starten in oktober 2018 en kan de akte verleden worden op 10 december 2018.

Voorgeschiedenis

8 juli 2005: goedkeuring Limburgplan door de Vlaamse regering

12 oktober 2005: de toenmalige minister van Leefmilieu (Kris Peeters) gaf VLM de opdracht te starten met de voorbereiding en uitvoering van het project 'herstructurering landbouwgronden Noordoost-Limburg verbeteren

maart 2006: start (eerste fase) van het project: een landbouweconomische doorlichting en bevraging van de betrokken sector en landbouwers

13 september 2006: start van het project '(vrijwillige) kavelbemiddeling in het gebied Steenkamp-Wurfeld' (advies van de externe stuurgroep op basis van de resultaten van het onderzoek).

In 2007 werd onderzocht hoe vrijwillige kavelruil en kavelbemiddeling het best kon aangepakt worden; welke bestaande instrumenten ingezet konden worden en welke middelen (personeel, financiering) de VLM moest vrijmaken hiervoor. Er werd beslist om binnen het gebied Steenkamp-Wurfeld te werken met een kavelbemiddelaar in combinatie met 'vrijwillige ruilverkaveling' en een lokale grondenbank. De kavelbemiddelaar zal de verschillende partijen rond de tafel brengen en oplossingen voor grotere en betere kavels op maat van het bedrijf voor te stellen.

In augustus en september 2007 werd de eigendom- en gebruikssituatie in kaart gebracht. Hierna heeft de VLM een informatieoverleg georganiseerd met de betrokken gemeentes Maaseik en Dilsen-Stokkem.

Eind 2007 werd verzocht om de oprichting van een provinciaal comité voor de begeleiding van 'vrijwillige ruilverkavelingsprojecten'.

Op 23 januari 2008 heeft de VLM een infovergadering gehouden voor alle landbouwers in het projectgebied. In de periode februari-maart werden alle betrokken landbouwers persoonlijk bevraagd door het projectteam. Hierdoor konden de gebruikers hun wensen, verwachtingen en opmerkingen kenbaar maken en werd duidelijk dat er bij de landbouwers een groot draagvlak is voor dit project.

2009: start

6 juni 2011: aanvraag ingediend bij de minister

24 augustus 2011: onderzoek naar het nut ingesteld bij MB

2013: aanvraag nuttigverklaring ligt klaar.
Knelpunt: financiering evan eventuele verharding van de weg die het gebied doorkruist. Een eerste versie wordt ingediend zonder verharding.

Project "on hold" tussen najaar 2012 en najaar 2015 - Opstart vrijwillige ruilverkaveling Graskamp-Rotem en verlijden akte in juni 2015.

16 januari 2014: indiening nuttigverklaring bij de minister met sluitende financiering
Knelpunt: financiering van eventuele verharding van de weg die het gebied doorkruist.

26 juni 2014: voorlopige nuttigverklaring bij MB van 26 juni 2014

17 oktober 2017: indiening verzoekschrift tot verwezenlijking van de vrijwillige ruilverkaveling Molenveld-Rotem

26 april 2018: definitieve nuttigverklaring door de minister

26 april 2018: samenstelling provinciaal comité bij MB - provinciaal comité wordt belast met de uitvoering van de vrijwillige ruilverkaveling

23 oktober 2018: start werken op terrein

10 december 2018: verlijden akte

Oppervlakte

53 ha (waarvan 50ha onder Dilsen-Stokkem(Rotem) en 3ha onder Dilsen-Stokkem (Elen)

Bijkomende informatie

Aantal gebruikers: 19

Aantal eigendommen: 66

Aantal eigenaars: 89

Eigendom van 281 kadastrale percelen (gemiddelde oppervlakte per perceel is 18a62ca) naar 91 kadastrale percelen (gemiddelde oppervlakte per perceel is 56a84ca).

Gebruik van 37 gebruiksblokken (gemiddelde oppervlakte per blok is 1ha43a80ca) naar 18 gebruiksblokken (gem. 2ha80a38ca).

Er zullen ongeveer 2000m nieuwe, verharde landbouwwegen aangelegd zijn en een aantal opruimwerken uitgevoerd zijn voor een totaalbedrag van 216.000 euro, waarvan 130.000 euro via subsidies van het Vlaams Gewest, 33.000 euro door Dilsen-Stokkem en 53.000 euro via bijdragen vanuit SALK.