Natuur met een rijk verleden in duin en polder
.JPG)
.jpg)
Project voor natuurherstel en -ontwikkeling
Het natuurinrichtingsproject Schuddebeurze, uitgevoerd door VLM en aangestuurd door het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), werd op 26 mei 2016 ingesteld en na een openbaar onderzoek finaal goedgekeurd door de minister voor Omgeving op 4 december 2018 . Bij natuurinrichtingsprojecten wordt via studiewerk en overleg een plan opgemaakt om kwetsbare of zeldzame natuur een boost te geven door allerlei terreinwerken.
Waar?
Het volledige projectgebied beslaat 138 ha. Het ligt grotendeels tussen Lombardsijde, Westende-dorp en het kanaal Plassendale-Nieuwpoort. De zone waarin terreinwerken zijn voorzien, is kleiner: ca. 45 ha. Ze bevat enkel gronden in eigendom van Natuurpunt en ANB.
.jpg)
Grote kansen voor natuur
Schuddebeurze is één van de weinige gebieden aan de Vlaamse kust met een bodem van oude, ontkalkte duinen (die er vaak niet als duinen uitzien). Op die bodem groeien heel wat bijzondere planten, zoals gaspeldoorn, struikheide en kleine klavertjes zoals ruwe klaver. In het zuiden ligt de ecologisch waardevolle overgang van duinbodem naar polder.
Helaas zijn de bijzondere natuurwaarden van Schuddebeurze in de laatste tientallen jaren teruggedrongen. Er zijn grote kansen voor herstel, maar daarvoor moeten we eerst een aantal knelpunten kunnen oplossen. Bijv. stortmateriaal in de bodem moet opgeruimd worden, de toplaag van de bodem moet afgegraven worden omdat ze te veel resten van bemesting bevat, er zijn amfibietunnels nodig zodat de zeldzame kamsalamander veilig de weg kan oversteken.
%20(Medium).JPG)
Doelen
Het doel van het project is om Europese topnatuur te realiseren in en om het natuurgebied Schuddebeurze:
- we willen een aaneengesloten gebied vormen van zure duingraslanden, duinheide, vochtige duinvalleien en struweel;
- waar het leefgebied van de kamsalamander hersteld is;
- de overgang van duinen naar polders willen we natuurlijker maken.
We willen er ook voor zorgen dat de bunkers van de zgn. Atlantikwall-site bewaard blijven en dat delen van het natuurgebied beter toegankelijk worden voor het publiek, zonder de natuur te belasten. Hiervoor kan het natuurinrichtingsproject genieten van cofinanciering vanuit het Interreg-project VEDETTE.
Terreinwerken
Er zijn een hele reeks werken voorzien die erop gericht zijn de natuurwaarden te herstellen of te versterken, zoals plagwerken of het afgraven van de bodem om de sporen van overbemesting te verwijderen, het saneren van storten, het graven van nieuwe poelen of oeverafschuining van bestaande poelen, kapwerken rond de vijver om het opruimen van stort mogelijk te maken en om de oevers natuurlijker te maken en het geheel beter beheerbaar te maken, het 'vleermuisvriendelijk' inrichten van een bunker, …
Een andere reeks werken heeft tot doel de omgeving van Schuddebeurze aantrekkelijker te maken: het plaatsen van éénvormige afsluitingen rond het natuurreservaat, plaatselijke aanplant van groenschermen, de afbraak van een paar gebouwen, het landschappelijk herstel van voormalige duinakkertjes, een (erf-)beplantingsactie, …
Om de bunkersite te beschermen tegen de tand des tijds voeren we consolidatiewerken uit, zoals herstel van metselwerk, het plaatsen van deuren om vandalisme tegen te gaan.
Tot slot zijn er ook recreatieve maatregelen gepland: het optimaliseren van het bestaande wandelpad en het uitbreiden ervan met een nieuw tracé van de Schuddebeurzeweg naar de Langestraat, het realiseren van een uitkijkpunt in de bunkersite zodat dit complex kan overschouwd worden vanop een hoogte, het voorzien van infoborden en rustpunten, ...
De terreinwerken starten in 2020 en zullen verschillende jaren duren.. Ze kunnen tijdelijk een grote impact hebben (bv. werfverkeer), maar op termijn zullen ze het natuurgebied ten goede komen. Ook voor omwonenden, bezoekers en natuurliefhebbers zal dit stukje Middelkerke een grotere aantrekkingskracht krijgen.
Daarnaast wil de VLM tijdens het project andere initiatieven stimuleren die waardevol zijn voor de Schuddebeurze, bijv. het aansluiten van woningen op de riolering en het verkeersluwer maken van de Schuddebeurzeweg.
Klik hier voor een visuele weergave van de voorziene maatregelen
Herinrichting bunkersite Bamburg
Op de site Bamburg, waar een aantal bunkers uit de Tweede Wereldoorlog staan, hebben we in oktober 2020 een uitkijkplatform gebouwd bovenop één van de bunkers. Er zijn ook kleine herstelwerken aan de bunkers gedaan en één bunker is ingericht als verblijf voor vleermuizen en amfibieën. Om vandalisme in de bunkers tegen te gaan, zijn de toegangen afgesloten d.m.v. deuren.
Vanaf zaterdag 7 november is het uitkijkplatform open voor het publiek. Vanwege de coronamaatregelen is het geplande evenement met geleide rondleidingen helaas geannuleerd. Je kunt wel op eigen houtje het platform beklimmen. Vanaf het platform is de bunkersite goed zichtbaar. Het platform is bereikbaar vanaf het wandelpad aan de Bamburgstraat in Middelkerke. Neem op de site a.u.b. de coronarichtlijnen in acht en bewaar de rust in het natuurgebied.
ontwerp @ ABICON
Uit de overlevering blijkt dat het tijdens de Tweede Wereldoorlog erg rustig bleef op en rond de bunkersite Bamburg. Over wat er zoal gebeurde op de site in de naoorlogse jaren, sprokkelden we samen met Natuurpunt Middenkust en de gemeente Middelkerke verhalen bijeen bij enkele omwonenden. Hun getuigenissen werden gefilmd en zijn te vinden op www.middelkerke.be/schuddebeurze.
Gepland in 2020/2021
Prinsenveld
Eind 2020 of begin 2021 wordt een leegstaand, oud huisje met schuurtje langs de Bamburgstraat gesloopt. Het wordt gesloopt op vraag van de eigenaar, Natuurpunt. Het ligt in natuurreservaat en is door het duinendecreet onderhevig aan beperkingen. De sloop past in het onthardingsbeleid van de Vlaamse overheid. De volgende jaren wordt het terrein, samen met de omliggende percelen, omgevormd tot duingrasland met poelen en houtkanten, zodat het een geschikt leefgebied wordt voor o.a. de kamsalamander.
Duinvallei Schuddebeurzebeek
De graslanden tussen de Schuddebeurzeweg, Langestraat en Heidestraat zijn al enige tijd in natuurbeheer.
Doordat hier vroeger werd bemest, gaat in bepaalde zones het herstel naar soortenrijk duingrasland zeer traag. In één zone is in het verleden zand afgegraven en daarna werd grond met steenpuin gestort.
Het doel van de werken is om hier de typische natuur van een duinvallei tot ontwikkeling te laten komen. Er wordt op grote schaal grond afgegraven om de oorspronkelijke voedselarme zandbodem bloot te leggen.
De grond met baksteenresten wordt verwijderd. Zo krijgen we een goede uitgangssituatie voor natte natuur zoals bloemrijke duinpannes. Er zullen extra poelen gegraven worden. Zo maken we een geschikte leefomgeving voor bijv. de beschermde kamsalamander. Er komt een nieuw wandelpad. Waar nu de bank staat langs de Schuddebeurzeweg, wordt een picknickzone ingericht. Na de werken zullen er zones zijn voor begrazing en zones waar enkel wordt gemaaid.
Een werk van vele partners
We werken intensief samen met Natuurpunt Middenkust, de gemeente Middelkerke en de Openbare Afvalstoffen Maatschappij (OVAM). Het overleg met allerhande partners gebeurt in de projectcommissie (die adviseert) en het projectcomité (dat beslist). De werken op en rond de Bamburgsite worden
gecofinancierd vanuit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling i.k.v. het
Interreg-project VEDETTE. In dat project werken 12 Franse en Vlaamse partners samen om het duinenlandschap en de polders van Duinkerke tot Nieuwpoort te behouden en op te waarderen.
Documenten
Nieuwsbrief
Wenst u graag een digitale nieuwsbrief te ontvangen over dit natuurinrichtingsproject, stuur dan een mailtje met vermelding "digitale nieuwsbrief Schuddebeurze" naar projectsecretariaat.brugge@vlm.be.
Nieuwsbrief nr. 1 - juli 2019
Met steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling
Avec le soutien du Fons Européen de Développement Régional
Laatste update: 24 juli 2020