LEADER (Liaisons entre actions de dévelopment de l'économie rurale) is een subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling, waarbij lokale gemeenschappen zelf aan zet zijn om de lokale noden, relevante ontwikkeldoelstellingen en gewenste acties te formuleren.
LEADER-steun kan enkel gegeven worden in een LEADER-gebied. Voor de periode 2023-2027 moeten die LEADER-gebieden opnieuw gevormd worden. Lokale gemeenschappen kunnen zich nu kandidaat stellen om LEADER-gebieden en 'lokale actiegroepen' te vormen. Ze moeten daarvoor ook een strategie voor hun gebied uitwerken.
Het totale budget voor LEADER 2023-2027 in Vlaanderen is 50,5 miljoen euro. Dat budget komt zowel van Europa, van Vlaanderen en van de Vlaamse provincies.
Oproep voor LEADER-gebieden en lokale actiegroepen
Voor wie?
De oproep voor de vorming van LEADER-gebieden en lokale actiegroepen is gericht aan kandidaat lokale actiegroepen (LAG's). Een LAG verenigt landbouwers, plattelandsbewoners en vertegenwoordigers van lokale besturen, organisaties en lokale middenstand uit een gebied dat bestaat uit minstens drie plattelandsgemeentes.
Procedure
Kandidaat LAG's moeten hun kandidatuur ten laatste op 31 mei 2023 indienen via het plattelandsloket op deze website.
De ingediende kandidaturen worden eerst gecontroleerd op volledigheid en ontvankelijkheid. Enkel de volledige en ontvankelijke kandidaturen worden beoordeeld. De Vlaamse Regering beslist in het najaar van 2023 over de erkenning van de LEADER-gebieden en LAGs.
Kandidaturen omvatten de lokale actiegroep (LAG), het LEADER-gebied en de lokale ontwikkelingsstrategie (LOS)
De Leader-aanpak bestaat uit 3 elementen. Die onderling verbonden elementen moeten in de kandidatuur uitgewerkt worden:
Het LEADER-gebied is een homogeen gebied dat een herkenbaar geheel vormt en een bevolkingsdichtheid van minder dan 350 inwoners per km² of een ruimtebeslag van minder dan 30% heeft. Bovendien moet het bestaan uit minstens drie plattelandsgemeenten De 13 centrumsteden kunnen geen deel uitmaken van een LEADER-gebied.
De lokale actiegroep (LAG) is een lokaal publiek-privaat partnerschap dat bestaat uit individuen of vertegenwoordigers van organisaties die leven of actief zijn in het gebied. De LAG moet de verschillende relevante belangen van het gebied vertegenwoordigen. Ze ontwikkelt de lokale ontwikkelingsstrategie voor het LEADER-gebied en voert die na goedkeuring uit. De LAG organiseert daarvoor projectoproepen in het LEADER-gebied.
De Lokale ontwikkelingsstrategie (LOS) omvat de afbakening van het LEADER-gebied en omschrijft de lokale noden en de ontwikkelingsdoelstellingen die daaraan gekoppeld worden. Daarvoor wordt een actieplan opgesteld dat ook bijdraagt aan Europese, Vlaamse en provinciale doelstellingen (zie provinciale kadernota's rechts op deze pagina), zoals duurzame plattelandseconomie, leefbare dorpen en meer biodiversiteit en landschapskwaliteit. De lokale actiegroep (LAG) stelt de strategie op en voert die uit.