De ondertekening van de ruilverkavelingsakte is een belangrijke stap in het voltooien van dit ruilverkavelingsproject, waar de Vlaamse overheid aanzienlijk heeft geïnvesteerd in de toekomst van een duurzame landbouw in de fruitstreek en in de omgevingskwaliteit van de Haspengouwse open ruimte.
De ruilverkaveling Jesseren heeft oog voor alle factoren die een leefbaar platteland mogelijk maken. Voor landbouw werden verspreide kavels gegroepeerd tot grotere kavels met een regelmatige vorm (= herverkaveling), zorgden nieuwe of verbeterde wegen voor beter bereikbare gronden en werden de knelpunten in de hoofdafwatering weggewerkt. Daarnaast waren er ook heel wat inspanningen voor natuur, recreatie, erfgoed en veilig verkeer.
Enkele cijfers
Het ruilverkavelingsproject Jesseren beslaat een oppervlakte van ongeveer 1.822 ha. In dit project waren in totaal 1.446 eigenaars en 796 gebruikers betrokken. Door de uitgevoerde herverkaveling werd het aantal kadastrale percelen verminderd van 4.078 tot 1.581. Daardoor kunnen gebruikers op een efficiëntere manier aan bedrijfsvoering doen.
Realisaties
In combinatie met de herverkaveling van de landbouwpercelen werden ook andere inrichtingswerken uitgevoerd die allemaal bijdragen aan de plaatselijke omgevingskwaliteit. Zo is er bijvoorbeeld de inrichting van het domein het Hemelspark in Kortessem. Naast de recreatieve inrichting kreeg ook de natuur daar een duwtje in de rug. Er kwam een poel voor de bedreigde kamsalamander en de bestaande vijvers werden ecologisch aangepast. Op vraag van het stadsbestuur Borgloon kwamen er vier wachtbekkens rond de dorpskern van Jesseren en sindsdien is Jesseren van alle waterellende gespaard gebleven. Bij de aanleg van de wachtbekkens werden trouwens tal van Romeinse overblijfselen aan het licht gebracht. De omgeving van de abdij Mariënlof werd via de ruilverkaveling verfraaid (o.a. nieuwe parking, aanleg pleintje en verharding landbouwweg). Ook de dorpskernen van Haren en Jesseren, het schoolplein van Jesseren en de pastorietuin van Gors-Opleeuw werden opnieuw ingericht. Naar aanleiding van de akte werd ook
een fotobrochure opgemaakt met de mooiste realisaties in ruilverkaveling Jesseren.
Met bijna 200 hectare nieuwe natuurgebieden heeft de ruilverkaveling aanzienlijk geïnvesteerd in het beschermen van de unieke, bedreigde natuurwaarden rond Borgloon. Nu is het aan Natuurpunt, aan Lila, aan ANB, de provincie en de gemeenten om al die bijzondere soorten, van groene nachtorchis tot knolsteenbreek, verder te koesteren.
Voor het beheer van al die nieuwe natuurgebieden wordt samengewerkt met lokale landbouwers en sociale tewerkstelling. Daarvoor werd het project De Cirkel in het leven geroepen. Dat is een samenwerkingsverband van onder meer het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren, de Agrobeheergroep, de nationale boomgaardenstichting en vzw de Wroeter.
Nog te realiseren
In 2017 worden nog enkele ontbrekende wegen aangelegd en een laatste reeks kavelinrichtingswerken uitgevoerd. In de volgende jaren zal voor de werken het accent liggen op de inrichting van de gebieden die uit landbouwgebruik zijn genomen en een landschaps- of natuurfunctie krijgen.