Zwinpolders

Bovenaanzicht van het inrichtingsproject

Project: Landinrichtingsproject

Provincie(s): West-Vlaanderen

Gemeente(n): Knokke-Heist

Situering

Het projectgebied (1882 ha) is het aan het Zwin grenzend poldergebied van de Oostkustpolder

Voorgeschiedenis

Op 21 december 2005 is een verdrag gesloten tussen Vlaanderen en Nederland over de uitvoering van de ontwikkelingsschets 2010 voor het Schelde-estuarium. Dit verdrag legt de afspraken tussen Vlaanderen en Nederland vast voor de duurzame instandhouding van het Schelde-estuarium. Voor de verdieping van de Westerschelde in functie van het garanderen van de toegankelijkheid van de Zeehaven van Antwerpen zijn een aantal natuurherstellende maatregelen nodig. Zo moeten bijv. een aantal polders in Vlaanderen en Nederland worden ontpolderd. De ontpoldering van de Willem-Leopoldpolder, op het grondgebied van de gemeente Knokke-Heist in Vlaanderen en de stad Sluis in Nederland, is onderdeel van het verdrag.

De ontpoldering van een deel de Willem Leopoldpolder houdt in dat er risico's zijn voor een verdere en versnelde verzilting van de omliggende polder. Om de risico's op bijkomende verzilting tegen te gaan, moet het waterbeheer in de Oostkustpolder deels worden aangepast.

In opdracht van de gouverneur van de provincie West-Vlaanderen heeft de VLM een raamakkoord gesloten met een aantal organisaties over het waterbeheer in een deel van de Oostkustpolder voor het duurzaam behoud en de uitbreiding van het Zwin als natuurlijk intertijdengebied. In dit akkoord zijn afspraken vastgelegd over financiering en de verantwoordelijkheden van de verschillende partners.

In het raamakkoord wordt o.a. ook afgesproken dat de uitvoering van het raamakkoord gecoördineerd zal worden via de instelling van een landinrichtingsproject.

In het rapport "Onderzoek naar de opportuniteit en de haalbaarheid van een landinrichtingsproject "Zwinpolders" wordt voorgesteld om, naast de uitvoering van het raamakkoord, ook in te zetten op:

het herstel van een aantal erfgoedrelicten in het projectgebied;
het aanpassen van het recreatief netwerk aan de nieuwe situatie na de ontpoldering van een deel van de Willem-Leopoldpolder;
het realiseren van de Instandhoudingsdoelstellingen in het projectgebied;
het vrijwaren van de toekomstmogelijkheden van een aantal landbouwbedrijven, getroffen door de Programmatorische Aanpak Stikstof (PAS).

De Vlaamse Regering heeft op 15 april 2016 het landinrichtingsproject Zwinpolders goedgekeurd en ingesteld.

Stand van zaken

De planbegeleidingsgroep voor het landinrichtingsproject Zwinpolders is, onder voorzitterschap van de gouverneur van de provincie West-Vlaanderen, haar werking gestart op 16 juni 2016.

Het eerste landinrichtingsplan Nieuwe Watergang is goedgekeurd op 12 december 2017 en is in uitvoering. Twee onderdelen zijn reeds uitgevoerd door de Vlaamse Milieumaatschappij:

de aanleg van een pompboezem voor het nieuwe pompgemaal aan het Zwin en de natuurinrichting van de omgeving van deze pompboezem.
de verbreding van de Nieuwe Watergang tussen het Hazegrasfort en de Retranchementstraat.

Een eerste ontwerp van landinrichtingsplan Hazegrasdijk en Cantelmolinie is besproken op de planbegeleidingsgroep van 14 november 2018.

Een reglement uitvoeringsinitiatieven landbouw is positief geadviseerd door de planbegeleidingsgroep van 14 november 2018.

Planning

De verdere uitvoering van het landinrichtingsplan Nieuwe Watergang omvat:

de aanpassing van de koker onder de Retranchementstraat en de aanpassing van de doorgang van de Nieuwe Watergang in het Hazegrasfort. Deze werken worden uitgevoerd door de VMM vanaf februari 2019 en zullen vermoedelijk klaar zijn in het 3^de kwartaal van 2019.
de slibruiming op de Paulusvaart. Deze werken worden uitgevoerd door de Oostkustpolder. Ze starten in het voorjaar van 2019 en zullen vermoedelijk klaar zijn in het tweede kwartaal van 2019.

Het landinrichtingsplan Hazegrasdijk en Cantelmolinie wordt verder voorbereid met de bedoeling om de officiële adviesprocedure te starten in het 1^ste kwartaal van 2020.

Het reglement uitvoeringsinitiatieven landbouw wordt voorgelegd aan de minister ter goedkeuring. Uitvoeringsinitiatieven zijn kleinschalige projecten gerealiseerd door partners actief in het projectgebied. Er wordt een oproep tot het indienen van projecten gedaan, de ingediende projecten worden gejureerd door de planbegeleidingsgroep en de goedgekeurde projecten worden door de partners zelf uitgevoerd. De effectieve uitvoering zal kunnen starten vanaf het 4^de kwartaal van 2019. De provincie West-Vlaanderen en de gemeente Knokke-Heist zijn co-financierende partners voor deze uitvoeringsinitiatieven.

Bijkomende informatie

raamakkoord Zwin

onderzoek naar de opportuniteit en de haalbaarheid

landinrichtingsplan "Nieuwe Watergang"

Laatste update: 31 januari 2019