Hoe verder u bemest van de waterlopen, hoe kleiner de kans dat nitraat in de waterloop af- of uitspoelt. Afhankelijk van waar uw perceel ligt en of er een nitraatgevoelige teelt wordt verbouwd als hoofdteelt, gelden andere bemestingsvrije afstanden tot waterlopen. Dat geldt telkens vanaf de bovenste rand van het talud van de waterloop. De huidige 1-meter teeltvrije strook langs waterlopen blijft overal bestaan en maakt deel uit van de bredere beschermingsstroken.
Hieronder ziet u welke afstand u moet houden in welk geval. Klik door op de link om de volledige uitleg te lezen.
Beschermingsstroken langs VHA-waterlopen
Bemestingsvrije strook langs niet VHA-waterlopen
VHA staat voor Vlaamse Hydrografische Atlas. Of een waterloop een VHA-waterloop is (blauwe lijn) of een overige waterloop (paars-roze lijn), kunt u nakijken op:
Onderaan de pagina vindt u een rubriek met veelgestelde vragen:
Beschermingsstroken langs VHA-waterlopen
Algemene regel: 3 meter voor percelen langs VHA-waterlopen
Voor een volledig overzicht van de beschermingsstroken, download 
het handige overzichtsschema.
- De breedte van een beschermingsstrook is 3 meter langs VHA-waterlopen (Vlaamse Hydrografische Atlas), behalve voor nitraatgevoelige teelten in gebiedstype 2 en 3 en in SBZ-H en de groene bestemmingen, waar dit 5 meter is.
- Hoe de beschermingsstroken in de
verzamelaanvraag aangegeven moeten worden, wordt op dit moment nog bekeken.
- De oppervlakte van de stroken wordt in mindering gebracht van de
bemestingsruimte, met uitzondering van stroken grasland langs begraasde weides. Daar geldt de bemestingsbeperking van 2GVE/ha.
- De vegetatie bestaat uit spontane vegetatie in de 1-meter teeltvrije strook en 2 meter spontane vegetatie of een meerjarig buffergewas. Met een buffergewas wordt bedoeld: gras, vlinderbloemigen, houtachtige buffergewassen,… . In de
teelttabel zal opgenomen worden welke gewassen als buffergewas gecatalogeerd worden. De publicatie van de nieuwe tabel is voorzien voor het voorjaar 2026.
- Er zijn beperkte bodembewerkingen toegestaan in een beschermingsstrook. In het algemeen zijn bodembewerkingen, betreden en rijden verboden, met uitzondering van:
- maaien bij een niet-houtige vegetatie (niet toegelaten tussen 1/5 en 15/6). Dit is onder voorbehoud van definitieve goedkeuring door de Vlaamse Regering.
- probleemonkruiden pleksgewijs mechanisch bestrijden, behalve in de eerste meter. Daar mag je enkel maaien.
- buffergewas vernieuwen (maximaal 1 keer om de drie jaar)
- rijden als gevolg van het gebruik als wendakker
- bewerkingen in het kader van waterloopbeheer
5 meter voor percelen met nitraatgevoelige hoofdteelten in gebiedstype 2 en 3
- Met
nitraatgevoelige teelten wordt bedoeld: mais, aardappelen, groenten, … Kortom: alle teelten die niet behoren tot de lijst van niet-nitraatgevoelige teelten. De lijst van niet-nitraatgevoelige teelten bestaat uit: graangewassen, oliehoudende zaden, eiwithoudende gewassen, vlas, bieten, grasland, klaver, luzerne, spruitkool, cichorei, witloof, mengsel van vlinderbloemigen, overige vanggewassen. Voor een volledig overzicht, kunt u de teelttabel raadplegen waar per teelt de nitraatgevoeligheid kan zien.
- De
gebiedstypes kunt u raadplegen op de
webpagina gebiedsindeling.
- De regels voor de verzamelaanvraag, bemestingsruimte, beperkte bodembewerkingen, vegetatie, ecoregelingen en beheerovereenkomsten zijn identiek aan de
algemene regel.
5 meter voor percelen langs VHA-waterlopen in groene bestemmingen en SBZ-H
- Op percelen langs VHA-waterlopen in alle
groene bestemmingen zoals bossen en natuurgebieden, alsook voor alle gebieden binnen de Speciale BeschermingsZone van de Habitatrichtlijn (SBZ-H) geldt een beschermingsstrook van 5 meter.
- Of een perceel in een groene bestemming valt, zult u binnenkort kunnen raadplegen in AgriLens en de verzamelaanvraag.
- De regels voor de verzamelaanvraag, bemestingsruimte, beperkte bodembewerkingen, vegetatie, ecoregelingen en beheerovereenkomsten zijn identiek aan
de algemene regel.
Bemestingsvrije stroken langs niet-VHA-waterlopen
5-meter bemestingsvrije strook voor alle overige waterlopen (niet VHA)
Langs overige waterlopen (de paars-roze lijnen in de verzamelaanvraag, AgriLens of Geoloket) blijft de 1-meter teeltvrije strook bestaan die vrij is van gewasbeschermingsmiddelen en bodembewerking. Daarnaast blijft de 5-meter bemestingsvrije strook van toepassing.
10-meter bemestingsvrije strook voor percelen in het Vlaams Ecologisch Netwerk
Langs
alle waterlopen en oppervlaktewaterlichamen voor percelen in het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) is bemesting in een strook van 10 meter verboden.
10-meter bemestingsvrije strook voor percelen langs een helling
Langs alle waterlopen en oppervlaktewaterlichamen langs hellingen mag u niet bemesten met dierlijke mest, kunstmest en andere meststoffen in een strook van 10 meter.
Veelgestelde vragen
Wat met begrazing?
Begrazing is toegestaan in de oeverzone langsheen begraasde weilanden. De beschermingsstrook hoeft niet afgepaald te worden. Langs andere percelen met gewassen kan op de beschermingsstrook enkel tijdelijk begraasd worden als onderhoudsmaatregel.